همه چیز درباره گیمیفیکیشن در آموزش

«گیمیفیکیشن» کلمه جذابی است که از مدت‌ها پیش در بخش آموزش و یادگیری به طور گسترده استفاده می‌شود. اما واقعاً به چه معناست و چگونه گیمیفیکیشن در آموزش می‌تواند در نتایج یادگیری بهبود ایجاد کند؟

در این مقاله قصد داریم مزایای گیمیفیکیشن در آموزش و یادگیری را توضیح دهیم و اشاره کنیم که معلمان و والدین چگونه می‌توانند از آن برای افزایش تمرکز و دانش دانش‌آموزان استفاده کنند.

گیمیفیکیشن چیست؟

هر چند ما پیش از این در فرهنگ نامه آموزش، تعریف گیمیفیکیشن را برای شما ارائه دادیم. دوباره بار دیگر به عبارت ساده تعریف می کنیم ، گیمیفیکیشن به‌صورت «استفاده از عناصر طراحی بازی و اصول بازی در زمینه‌های غیر بازی» تعریف می‌شود.

به‌عنوان‌مثال، اصول و مضامین درون بازی مانند به‌دست‌آوردن «امتیازات» مجازی یا پول‌های دیگر که در ابتدای سال تحصیلی می توانید تعریف کنید، و انجام یک سری از کارها یا فعالیت‌ها برای رسیدن به سطح داستانی بالاتر، ممکن است در زمینه‌هایی غیر از بازی، جهت ایجاد سرگرمی و تحریک فرد یادگیرنده استفاده شوند.

می‌توان گیمیفیکیشن را مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و فرایندها دانست که برای حل مسائل با استفاده از ویژگی‌های عناصر بازی انجام می‌شوند.

درحالی‌که عناصر بازی به‌هیچ‌وجه جدید نیستند، اما این عناصر در زمینه‌هایی غیر از بازی مانند وب‌سایت‌ها، بازاریابی دیجیتال، کاربردهای سازمانی و حتی فهرست مجازی از کارهای روزانه و ابزارهای بهره‌وری بسیار رایج شده‌اند.

بااین‌حال، یکی از کاربردهای بزرگی که گیمیفیکیشن در آن رواج یافته است، گیمیفیکیشن در آموزش است.

گیمیفیکیشن در آموزش

گیمیفیکیشن به دلایلی در محیط‌های آموزشی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور خلاصه، گیمیفیکیشن «یک موضوع سخت را سرگرم‌کننده‌تر می‌کند»، به انگیزه دادن به دانش‌آموزان کمک می‌کند و آنها را بیشتر با موضوع درگیر می‌کند.

نظریه گیمیفیکیشن در آموزش

تئوری گیمیفیکیشن در آموزش بیان می‌کند که دانش‌آموزان زمانی به بهترین شکل یاد می‌گیرند که سرگرم بازی باشند. علاوه بر این، آنها زمانی بهتر یاد می‌گیرند که اهداف و دستاوردهایی برای خود داشته باشند، البته به شرطی که فرد یادگیرنده هنوز آن را سرگرم‌کننده بداند.

به دلیل ویژگی‌های اعتیادآوری که بازی‌های ویدئویی برخوردارند و کودکان (و بزرگسالان) را به خود جذب می‌کنند، طبیعی است که اگر این عناصر مبتنی بر بازی در مواد آموزشی به کار روند، نتایج مشارکت مشابهی را شاهد خواهیم بود.

گیمیفیکیشن در آموزش و یادگیری شامل استفاده از عناصر مبتنی بر بازی مانند امتیازدهی، رقابت با دیگر کاربران و دانش‌آموزان، کار تیمی، جداول امتیاز برای ایجاد تعامل، کمک به دانش‌آموزان در جذب اطلاعات جدید و آزمودن دانش خود است.

می‌توان این موارد را برای موضوعات مدرسه‌ای نیز اعمال نمود. این موضوعات به طور گسترده در برنامه‌ها و دوره‌های خودآموز نیز استفاده می‌شوند که بیانگر عدم توقف اثرات گیمیفیکیشن در بزرگسالی است.

[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””] مقاله پیشنهاد ما: ابزارهای آموزشی نوین | قرن 15 شمسی زمان تغییر است[/box]

فناوری در بسیاری جنبه‌های زندگی روزمره ما نفوذ کرده است (با تغییر روش زندگی، خرید، کار، بازی، غذا خوردن، ارتباط با افراد و معاشرت).

پژوهشگران در تلاش هستند تا مزایای بالقوه استفاده از فناوری برای ساده کردن حجم کاری معلمان را کشف کنند. همچنین مدتی است که می‌دانیم استفاده از چیزی که بسیاری از کودکان دوست دارند (یعنی بازی‌ها) و استفاده از برخی از ویژگی‌ها برای پشتیبانی از یادگیری دارای مزایای زیادی است.

مثال‌هایی از گیمیفیکیشن در آموزش

معلمان و والدین می‌توانند گیمیفیکیشن را به روش‌های مختلف و در زمینه‌های موضوعی زیادی پیاده‌سازی کنند. در حال حاضر بسیاری از مدارس از طریق رایانه‌ها و تبلت‌ها برای برگزاری برنامه‌ها و انجام بازی‌های آموزشی استفاده می‌کنند، اما لازم نیست همه کارهای بازی وار شده تدریس در مورد تکنولوژی و فناوری باشد.

برخلاف یادگیری مبتنی بر بازی که در آن فرد بازی‌های خود را می‌سازد یا بازی‌های ویدئویی تجاری را انجام می‌دهد، گیمیفیکیشن عناصر مبتنی بر بازی را ارائه می‌دهد و همین موضوع سبب محبوبیت این پلتفرم‌ها شده و آنها را در سایر فعالیت‌های کلاس درس (و یا خانه) ادغام می‌کند.

بیشتر بدانید: معرفی انواع روش تدریس | 10 راهبرد آموزشی

برخی از نمونه‌های عناصر بازی که می‌توان از آن‌ها برای تعامل و ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان و یادگیرندگان استفاده کرد عبارت‌اند از:

• قصه
• بازخورد آنی
• سرگرمی
• نشان و اعتبار
• «یادگیری داربستی» با چالش‌هایی که مرحله‌به‌مرحله افزایش می‌یابد.
• تسلط (مثلاً در شکل ارتقاء سطح)
• شاخص‌های پیشرفت (به‌عنوان‌مثال، از طریق دریافت امتیاز / تابلوهای امتیازات که PBL نیز نامیده می‌شود)
• ارتباط اجتماعی
• کنترل بازیکن.

می‌توان کلاسی که شامل برخی یا همه این عناصر باشد، یک کلاس «بازی‌وار شده» در نظر گرفت.

بهترین ترکیب از ابزار بالا آنهایی هستند که تعامل پایدار با دانش آموزان ایجاد می‌کنند، نیازهای خاص دانش آموز را در کلاس و یادگیری لحاظ می‌کنند و پا را فراتر از استفاده از امتیازات و سطوح برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموز می‌گذارند.

کارآمدترین سیستم‌های گیمیفیکیشن از عناصر دیگری مانند قصه و ارتباط با دیگر بازیکنان/ دانش‌آموزان استفاده می‌کنند تا علاقه یادگیرنده را به خود جلب کنند.

[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””] مقاله پیشنهاد ما: چگونه گیمیفیکیشن به تقویت انگیزه دانش آموزان کمک می‌کند؟ [/box]

معلمان می‌توانند گیمیفیکیشن در آموزش درسی خود را از طریق مثال‌های زیر پیاده‌سازی کنند:

1. دادن امتیاز برای دستیابی به اهداف علمی

دانش‌آموزان را تشویق کنید تا با دید جدیدی به مجموعه سؤالات ساده نگاه کنند. پاسخ‌های درست یا ساختاریافته بر اساس یک سیستم امتیازی عمل می‌کنند و دانش‌آموزان به سمت رتبه‌های بالاتر حرکت می‌کنند.

آیا دانش‌آموزان برای نتیجه‌گیری در بحث‌های کلاسی نیاز دارند به جزئیات متن و شواهد استناد کنند؟ پاسخ‌های بدون دلیل آموزشی می‌توانند 1 امتیاز، پاسخ صحیح با یک دلیل آموزشی 2 امتیاز و پاسخ صحیح همراه با 2 دلیل آموزشی، 3 امتیاز داشته باشند.

2. اعطای امتیاز برای دستیابی به اهداف غیردرسی و آموزشی

سیستم‌های امتیاز می‌توانند برای کارهای غیرآکادمیک نیز کارایی داشته باشد، مانند مرتب کردن کلاس، پوشیدن کت و کلاه، به صف شدن بر اساس یک نظم خاص یا در خانه‌های صحیح و غیره.

به‌عنوان‌مثال. آیا می خواهید که زمان بررسی تکالیف درسی دانش‌آموزان را کوتاه کنید؟ همه دانش‌آموزانی که قبل از اینکه معلم از آنها خواسته باشد، تکالیف خود را آماده بررسی کرده باشند، اکنون 2 امتیاز دریافت می‌کنند.

3. ایجاد موانع در بازی

یکی از اصول اولیه گیمیفیکیشن در آموزش و یادگیری، استفاده از ابزارهای تشویقی و ایجاد موانع بازی (برای مثال چالش‌ها) است. موانع بازی می‌توانند تحصیلی یا رفتاری، اجتماعی یا خصوصی، خلاقانه یا لجستیکی باشند.

4. ایجاد رقابت در کلاس

رقابت با هم‌کلاسی‌ها، کلاس‌های دیگر یا حتی با معلم، نوعی عنصر مبتنی بر بازی مطمئن محسوب می‌شود که کارایی دارد.

به‌عنوان‌مثال: دانش‌آموزان باید از قانونی پیروی کنند که معلم تعیین می‌کند، و هر زمان که دانش‌آموز از قانون پیروی کند، کل کلاس امتیاز می‌گیرد. هر زمان که دانش‌آموز از یک قانون پیروی نمی‌کند، معلم یک امتیاز از کل کلاس کسر می‌کند.

این روش به‌ویژه برای معرفی رویه‌ها و انتظارات رفتاری جدید بسیار خوب است. اگر کلاس برنده شود، معلم می‌تواند از ابزار پاداش مانند از قبیل یک جلسه جک گفتن در کلاس 5 دقیقه‌ای، زمان استراحت طولانی یا تکالیف کمتر استفاده کند.

مقایسه و بررسی دقیق در عملکرد کسب دستاوردهای گیمیفیکیشن

برخی از بازی‌های ویدئویی در پایان هر سطح از بازی، تجزیه‌وتحلیلی شخصی‌سازی‌شده‌ای از عملکرد بازیکن ارائه می‌دهند (جزئیاتی مانند دستاوردها، نقاط قوت، نقاط ضعف و روش‌هایی برای بازتاب عملکرد آنها را ارائه داده و با دیگران مقایسه می‌کنند).

به‌عنوان‌مثال، یک بازی ممکن است:

1. اطلاعات آماری از اهداف و نحوه رسیدن به این اهداف را ارائه دهد
2. «امتیازی» بر اساس آن «سبک» عملکرد خاص در نظر بگیرد
3. سپس تمام جزئیات مربوط به عملکرد را نظیر تعداد کل پرش‌ها، تعداد دشمنان، تعداد راه‌های مختلف جهت حل یک مسئله خاص و غیره را دنبال کند.

معلمان نیز می‌توانند کار مشابهی انجام دهند:

1. آنها می‌توانند درعین‌حال که دانش‌آموزان در حال ارتقاء سطح، جمع‌آوری امتیاز و رقابت با یکدیگر هستند
2. داده‌ها را جمع‌آوری کنند
3. پیشرفت دانش‌آموزان را دنبال کنند و قوانین، پاداش‌ها و تلاش‌هایی را برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان در نظر بگیرند

به‌علاوه، اگر انجام این کار با روش‌های متداول دستی سخت به نظر می‌رسد، می‌توانید با استفاده از ابزارهای داده موجود در سیستم مدیریت یادگیری (LMS) مدرسه، یا برنامه‌های آموزشی که قبلاً استفاده می‌کردید، انجام این کار را تسهیل نمایید.

[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””] مقاله پیشنهاد ما: مقاله جامع “یادگیری معکوس و کلاس درس معکوس چیست؟”  را مطالعه کنید[/box]

استفاده از سطوح، نقاط کنترلی، و سایر روش‌های «پیشرفت»

معلمان می‌توانند علاوه بر ردیابی و نوشتن امتیازات، از «نقاط کنترلی»، «سطوح امتیازی» یا سایر نشانه‌های پیشرفت استفاده کنید تا در دانش‌آموزان تمرکز و هدف پیشرفت ایجاد کنید.

به‌عنوان‌مثال، در چندین کلاس امتیازات دانش‌آموزان را دنبال کنید، سپس هنگامی که دانش‌آموزان به نقطه مهمی مانند 100 امتیاز رسیدند، اجازه دهید به «سطح بالاتر» صعود کنند.

با پیشرفت بیشتر، جوایز آموزشی مانند تکلیف کمتر، مطالعه اضافی یا زمان بازی، یک جلسه کار با کامپیوتر یا فرصتی برای قرارگیری در جایگاه مبصر کلاس برای آن روز از پایداری بیشتری برخوردار می‌شود.

دادن نشان‌های آموزشی به‌جای امتیاز یا نمره

گاهی اوقات چیزی ملموس و نمادین می‌تواند بیش از دریافت امتیاز معنادار باشد. وقتی دانش‌آموزان به نقاط کنترلی یا «سطوح» خاصی می‌رسند، ممکن است اعطای نشان در قبال موفقیتی که کسب کرده‌اند، مناسب‌تر باشد.

خیلی مهم است که برای اجرای گیمیفیکیشن در آموزش و تدریس خود ، امتیاز، نشان و دیگر ابزارها را به نوعی به تدریس خود تبدیل کنید.

کمک به دانش‌آموزان برای درنظرگرفتن دیدگاه‌های خاص در یادگیری

این عنصر نقش‌آفرینی فانتزی جذابیت خود را از بازی‌های ویدئویی گرفته است. به دانش‌آموزان این فرصت را فراهم کنید که به‌عنوان یادگیرنده نقش‌های مختلفی مانند قاضی، طراح، پدر، پزشک و غیره را بر عهده بگیرند و بررسی کنید که آن‌ها چگونه می‌توانند با استفاده از تخیل خود را در این موقعیت‌ها جای دهند.

مزایای گیمیفیکیشن در آموزش درس

مزایای به اثبات رسیده زیادی دررابطه‌ با گیمیفیکیشن در آموزش و کلاس وجود دارد، مثل:

دانش‌آموزان احساس می‌کنند که آن‌ها مسئول یادگیری خود هستند.

جو راحت‌تری برای قبول شکست ایجاد می‌شود زیرا آن‌ها می‌توانند مجدداً بازی کنند.

شادی بیشتری در کلاس ایجاد می‌شود.

یادگیری از طریق شاخص‌های پیشرفت قابل‌مشاهده خواهد بود.

دانش‌آموزان ممکن است انگیزه ذاتی خود را برای یادگیری آشکار کنند.

دانش‌آموزان می‌توانند هویت‌های مختلف را از طریق آواتارها یا کاراکترهای مختلف به خود بگیرند.

دانش‌آموزان در محیط بازی راحت‌تر هستند، بنابراین بیشتر کنش‌گرا بوده و نسبت به قبول اشتباهات آمادگی بیشتری دارند.

درگیری و تمرکز بیشتر دانش‌آموزان در حل مسئله

فرصتی برای تفکر خارج از چارچوب. وظایف دیگر تنها در مورد پرکردن جداول نیستند

آیا گیمیفیکیشن در آموزش کارایی دارد؟

ثابت شده است که گیمیفیکیشن در آموزش ابتدایی و نیز زمینه‌های مختلف از قبیل محیط‌های آموزش الکترونیکی و نیز برای شرکت‌هایی که از آن برای آموزش کارکنان استفاده می‌کنند، بسیار مؤثر است.

گیمیفیکیشن در آموزش و کلاس درس شما به دلایل زیر کارایی دارد:

• بازی‌ها مبتنی بر نیازهای اساسی (استقلال، ارزش، شایستگی و غیره) هستند.

• بازی‌ها می‌توانند اجتماعی باشند (برای مثال، ممکن است بازی‌ها دارای تابلوی امتیازات باشند، یا مکان‌هایی که امتیازهای بالایی در آنها نمایش داده می‌شود تا بازیکنان در صورت عملکرد خوب احساس کنند که اعتبار آن‌ها بالاتر رفته است. بازیکنان می‌توانند دوستان خود را به چالش بکشند و یا دیگران را به بازی دعوت کنند)

• بازی‌ها مشارکت پیوسته را تشویق می‌کنند (گیمیفیکیشن با تشویق کاربران به ادامه بازی و کسب امتیاز، جوایز یا به‌دست‌آوردن اطلاعات بیشتر، به حفظ آنها کمک می‌کند)

• کنترل را در اختیار بازیکنان (دانش‌آموزان) قرار می‌دهد (آنها احساس می‌کنند که در مسیر سفر از نقطه A به نقطه، B مسئول یادگیری خود هستند).

گیمیفیکیشن به این دلیل کارایی دارد که احساسات واقعی و قدرتمند انسانی مانند شادی، حقه‌بازی، هیجان و موفقیت را تحریک می‌کند. در سرتاسر جهان، مدارس، شرکت‌ها، مؤسسات و برخی برندهای وسایل خانگی از گیمیفیکیشن استفاده می‌کنند که نتایج شگفت‌انگیزی ارائه کرده است.